Dana 17. decembra 2024. godine, u Naučno-tehnološkom parku Crne Gore održana je konferencija o upravljanju organskim otpadom pod temom „Upravljanje organskim otpadom: Od inicijativa zajednice do sistemskih promjena“. Organizovana od strane Zero Waste Montenegro, konferencija je okupila stručnjake, lokalne aktere i javne zvaničnike kako bi razgovarali o budućnosti upravljanja organskim otpadom u Crnoj Gori i istražili kako inicijative vođene zajednicom mogu doprinijeti sistemskim ekološkim rješenjima.
Konferencija je započela uvodnim obraćanjem Vanje Cicmil, izvršne direktorice Zero Waste Montenegro, koja je predstavila projekat „Fork to Farm“ i naglasila značaj održivih praksi upravljanja organskim otpadom za postizanje cirkularne ekonomije i suočavanje s klimatskim promjenama.
Evropski uvidi: Ciljevi upravljanja organskim otpadom i klimatski uticaji
Ključno izlaganje održao je Enzo Favoino, predsjednik Naučnog komiteta Zero Waste Europe, koji je predstavio ciljeve, najbolje prakse i evropske smjernice za upravljanje organskim otpadom. Favoino je dao sveobuhvatan pregled nadolazećih zahtjeva Evropske unije, pružajući vrijedne uvide o tome kako opštine mogu usvojiti inovativne pristupe kako bi uskladile svoje prakse sa standardima.
Nakon njega, Jack McQibban, direktor implementacije lokalnih Zero Waste programa iz organizacije Zero Waste Europe, obradio je ključnu temu emisije metana u sektoru otpada. McQibban je istakao značajnu ulogu upravljanja organskim otpadom u borbi protiv klimatskih promjena, naglašavajući hitnost smanjenja emisije metana kao dijela šire klimatske strategije.
Studija slučaja: Kompostana u Kotoru
Prezentacija studije slučaja, koju je održala Jelena Radunović, koordinatorka sektora tehničko-operativnih poslova u Javnom komunalnom preduzeću “Komunalno Kotor“, ponudila je detaljan uvid u uspješno poslovanje kompostane u Kotoru. Radunović je objasnila kako je kompostana doprinijela smanjenju organskog otpada i pružila model koji se može replicirati širom Crne Gore. Studija slučaja poslužila je kao praktičan primjer kako lokalna rješenja mogu odgovoriti na nacionalne izazove u upravljanju otpadom.
Rezultati projekta „Fork to Farm“
Dragana Vujisić, menadžerka projekta u organizaciji Zero Waste Montenegro, predstavila je rezultate projekta „Fork to Farm“, fokusirajući se na tri opštinske inicijative sprovedene u Crnoj Gori. Vujisić je detaljno izložila nalaze studije i objasnila kako ti rezultati mogu otvoriti put za formalne inicijative kompostiranja širom zemlje. Takođe je istakla šire ekološke i ekonomske koristi koje ovi projekti mogu donijeti opštinama u Crnoj Gori.
Gledajući unaprijed: Plan za upravljanje organskim otpadom
Konferencija je završena sesijom pitanja i odgovora, sumirajući ključne zaključke i pozivajući na zajedničke napore kako bi se unaprijedila održiva rješenja za upravljanje organskim otpadom u Crnoj Gori.
Ključni uvidi iz interaktivnog glasanja:
- Postoje li inicijative za kompostiranje u vašoj opštini?
- Ne 52%
- Da 17%
- Ispitanik nije upoznat 30%
Koji način upravljanja organskim otpadom mislite da bi najviše odgovarao u vašoj opštini?
- Kompostiranje u dvorištu 43%
- Kompostiranje u zajednici 30%
- Kompostiranje na opštinskom nivou 26%
%
ispitanika je odgovorilo da bi bili zaintersovani za implementaciju kompostiranja u opštinama
%
ispitanika je odgovorilo da nisu upoznati ili da nema inicijativa u njihovim opštinama
Učesnici su upitani koju vrstu podrške smatraju najpotrebnijom za početak inicijativa kompostiranja u svojim opštinama. Kao ključne prioritete izdvojili su obrazovanje, finansijsku pomoć, stručnu podršku i resurse za operativnu implementaciju svojih napora. Na kraju dana, učesnici su stekli jasniju predstavu o tome kako lokalne i sistemske promjene mogu doprineti očuvanju životne sredine, zahvaljujući znanju koje je podeljeno tokom diskusija.